ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ
BALKAN WARS 1912
.
1913
ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ (6/10/1912)
Η Ελασσόνα είναι η πρώτη Ελληνική πόλη που απελευθέρωσε ο Ελληνικός στρατός το 1912 μετά από σύγκρουσή του με τις Οθωμανικές δυνάμεις.
Μετά τη μάχη μόνο ερείπια υπήρχαν στην Ελασσόνα και λείψανα από έπιπλα σπιτιών που είχαν καταστραφεί από τους ίδιους τους μπέηδες πριν αναχωρήσουν, για να μην πέσουν στα χέρια των Ελλήνων. Έμειναν άθικτες όμως τεράστιες αποθήκες στην πόλη γεμάτες κριθάρι.
Σαράντα Έλληνες στρατιώτες, υπήκοοι, ωστόσο, της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δέχτηκαν με χαρά τους Έλληνες και πήγαν με το μέρος των αδελφών τους. Στη μάχη της Ελασσόνας σκοτώθηκαν οι ανθυπολοχαγοί του πεζικού Μακροδήμος και Μπούκης και 15 οπλίτες. Το σύνολο των τραυματιών Ελλήνων ήταν 65. Πολλά λάφυρα του τουρκικού στρατού έπεσαν στα χέρια των Ελλήνων. Μεταξύ αυτών 1.000.000 φυσίγγια Μάουζερ. Οι Τούρκοι κατέστρεψαν τη σιδηροδρομική γραμμή μέχρι τα σύνορα, για να εμποδίσουν τους Έλληνες να προελάσουν.
Η είσοδος του Ελληνικού στρατού στην πόλη χαιρετίστηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, με μεγάλο ενθουσιασμό από τους κατοίκους της που βγήκαν στους δρόμους, για να γιορτάσουν την απελευθέρωσή τους, ενώ οι καμπάνες της πόλης χτυπούσαν χαρμόσυνα όλη την ημέρα. Η απελευθέρωση της Ελασσόνας εορτάζεται ως σήμερα από τους κατοίκους της κάθε χρονιά με τη γιορτή μνήμης, τα «Ελευθέρια».
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 135Χ85 χιλ.
Φωτογραφία από την πρώτη μάχη του Ελληνικού στρατού στην Ελασσόνα 6 Οκτωβρίου 1912. Διακρίνονται Έλληνες στρατιώτες άλλοι πρηνείς και άλλοι όρθιοι, κρατώντας τα όπλα τους και στοχεύοντας τον εχθρό. Την κατεύθυνση υποδεικνύει ο επικεφαλής, ενώ στην άκρη δεξιά διακρίνεται ο σαλπιγκτής.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 135Χ85 χιλ.
Στην πίσω όψη: ο αποστολέας στέλνει ευχές στους θείους και τις ξαδέλφες του που κατοικούν στα νεοαποκτηθέντα εδάφη. Το γραμματόσσημο είναι ελληνικό αξίας 5 λεπτών της δραχμής με θεματολογία παρμένη από την Αρχαία Ελλάδα. Το δελτάριο είναι εκδόσεως Μ. Ν. Μιχαλοπούλου – Αθήνα.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 139Χ88 χιλ.
Απεικονίζεται ζωγραφικά η έφοδος του Ελληνικού πεζικού, προκειμένου να ελευθερωθεί η Ελασσόνα (6 Οκτωβρίου 1912).
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 139Χ88 χιλ.
Στην πίσω όψη εντυπωσιάζει το απλό σκαρίφημα με μολύβι που αναπαριστά, πιθανότατα, την Αργώ.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 144Χ92 χιλ.
Ο σαλπιγκτής δίνει το σύνθημα και οι στρατιώτες ανοίγουν πυρ στη μάχη της Ελασσόνας (6 Οκτωβρίου 1912).
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 144Χ92 χιλ.
Πίσω όψη: Η Ελληνική Πινακοθήκη εξέδωσε δελτάρια με θεματολογία από τον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 138Χ86 χιλ.
Ζωγραφική αναπαράσταση της μάχης της Ελασσόνας. Στο κέντρο το βλέμμα έλκει ο σημαιοφόρος με την Ελληνική σημαία. Ψηλά ο ήλιος φωτίζει τους αγωνιστές. Δίνεται έμφαση στον επαρκή οπλισμό των Ελλήνων. Γίνεται συμβολική αναφορά στο πεζικό, στο πυροβολικό, στο ιππικό καθώς και στην αεροπορία (ψηλά απεικονίζεται ένα αεροπλάνο).
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 138Χ86 χιλ.
Η πίσω όψη
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 139Χ90 χιλ.
Ζωγραφική αναπαράσταση της μάχης της Ελασσόνας. Δεξιά οι πρίγκηπες και οι επιτελείς πάνω στα άλογα. Αριστερά τα ελληνικά κανόνια βάλουν ενάντια στις τουρκικές δυνάμεις.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 139Χ90 χιλ.
Πίσω όψη: Το δελτάριο έχει εκδοθεί από τον Δ. Σανιδά στη Θεσσαλονίκη.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 142Χ91 χιλ.
Ζωγραφική αναπαράσταση της μάχης της Ελασσόνας. Οι Έλληνες στρατιώτες εξορμούν. Γίνεται αναφορά στη συμμετοχή της ελληνικής αεροπορίας με την απεικόνιση του αεροπλάνου. Η Οθωμανική παρουσία γίνεται αισθητή με την απεικόνιση των μουσουλμανικών μιναρέδων.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 142Χ91 χιλ.
Πίσω όψη: Το δελτάριο έχει εκδοθεί από τον Δ. Σανιδά στη Θεσσαλονίκη.
Το ίδιο δελτάριο με το προηγούμενο. Διαστ. 137Χ88 χιλ.
Στην πίσω όψη: Ο αποστολέας είναι από την Αθήνα. Στάλθηκε στη Χίο.
Το ίδιο δελτάριο με το προηγούμενο. Διαστ. 137Χ88 χιλ.
Στην πίσω όψη: Ο αποστολέας είναι από την Αθήνα. Στάλθηκε στη Χίο.
Κατάληψη της Δεσκάτης 6/10/1912
Τη Δεσκάτη και τα Γρεβενά απελευθερώνονται ταυτόχρονα από το ανεξάρτητο απόσπασμα Ευζώνων με Διοικητή τον Συνταγματάρχη μηχανικού Στέφανο Γεννάδη, με Επιτελείο του τον Αντισυνταγματάρχη μηχανικού Ιωάννη Γεωργιάδη καιν Υπολοχαγό μηχανικού Γεώργιο Αφθονίδη.
Το απόσπασμα αυτό αποτελούταν από το 1ο Τάγμα Ευζώνων με Διοικητή τον Αντισυνταγματάρχη πεζικού, Ιωάννη Καμπούρη, το 4ο τάγμα Ευζώνων με Διοικητή τον Ταγματάρχη πεζικού Βασίλειο Βέλλο, μια Διμοιρία Πολυβόλων και ομάδα Ιππικού (10 ιππείς) με επικεφαλή Υπαξιωματικό.
Κινήθηκαν από την πλευρά της Καλαμπάκας και αφού πέρασαν το χωριό Τσούκα (Φωτεινό) κινήθηκαν προς την κατάληψη της Δεσκάτης.
Η μάχη κράτησε πολλές ώρες. Ο Αρχηγός του Μηχανικούς Ταγματάρχης Γεννάδης, διέταξε έφοδο. Οι Τούρκοι εκδιώχθηκαν. Η πόλη καταλήφθηκε.
Το ιππικό με διοικητή τον Σούτσο εμπόδισε τους Τούρκους να προχωρήσουν. Τα ευζωνικά τάγματα τους περικύκλωσαν. Ο εχθρός καταδιώχθηκε προς τα Σέρβια.
Στις επιχειρήσεις κατάληψης της Δεσκάτης σκοτώθηκε ο Λοχαγός Μανουσάκης, ένας δεκανέας, 14 εν συνόλω οπλίτες, ενώ υπήρξαν και δύο οπλίτες τραυματίες.
Στις 7 και 8 Οκτωβρίου παρέμειναν στη Δεσκάτη αναμένοντας διαταγές για τις επόμενες κινήσεις τους.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 138Χ91 χιλ.
Ζωγραφική αναπαράσταση της εφόδου του σώματος των Ευζώνων στην πόλη της Δεσκάτης 6 Οκτωβρίου 1912. Μπροστά ο σαλπιγκτής τσολιάς ενθαρρύνει. Δύο πυροβόλα τον ακολουθούν.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 138Χ91 χιλ.
Πίσω όψη: Το δελτάριο τυπώθηκε στον Πειραιά από τον Γ. Ν. Αλεξάκη.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 87Χ134 χιλ.
Οι Τούρκοι έντρομοι τρέχουν να σωθούν από την επίθεση του Ελληνικού στρατού. Η Δεσκάτη απελευθερώνεται 6 Οκτωβρίου 1912 και ο Ελληνικός στρατός συνεχίζει την προέλασή του.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 87Χ134 χιλ.
Πίσω όψη: Ευχές για το νέο έτος 1913 από τον γιο που ζει στην Αθήνα στέλλονται στον πατέρα που ζει στην Καλαμάτα. Το δελτάριο γράφεται στις 31/12/1912.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 137Χ88 χιλ. Ίδια με την προηγούμενη φωτογραφία. Διαφέρει μόνο στα πιο έντονα χρώματά της, στις διαστάσεις και στον εκδότη. Ζωγραφική αναπαράσταση της εφόδου του σώματος των Ευζώνων στην πόλη της Δεσκάτης 7 Οκτωβρίου 1912. Μπροστά ο σαλπιγκτής τσολιάς ενθαρρύνει τους πολεμιστές. Δύο πυροβόλα τον ακολουθούν.
Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 137Χ88 χιλ.
Πίσω όψη: Το δελτάριο τυπώθηκε στην Αθήνα από τον Δράκο Παπαδημητρίου.
Βαλκανική Κρίση 1875 έως 1878, Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος, Προπαρασκευ, Εθελοντές, Ιατρική Περίθαλψη, Υπογραφή Βαλκανικού Συμφώνου
Κατάληψη Ελασσόνας, Δεσκάτης, Η Μάχη του Σαραντάπορου, Απελευθέρωση Σερβίων, Κοζάνης, Απελευθέρωση Γρεβενών, Δεσκάτης, Απελευθέρωση Λιτοχώρου, Κατερίνης, Απελευθέρωση Βέροιας, Απελευθέρωση Έδεσσας, Κατάληψη Αμυνταίου, Η Μάχη των Γιαννιτσών, Απελευθέρωση Θεσσαλονίκης, Απελευθέρωση Χαλκιδικής, Αγίου Όρους, Η Μάχη του Ναλμπάκιοϊ, Απελευθέρωση Φλώρινας, Αμυνταίου, Πτολεμαΐδος, Επιχειρήσεις του Βουλγαρικού και Σερβικού στρατού
Ελληνικός στόλος, Κατάληψη της Λήμνου, Βύθιση του Φετίχ Μπουλέν, Κατάληψη Θάσου, Ίμβρου, Αϊ Στράτη, Σαμοθράκης, Ψαρών, Τενέδου, Ναυμαχία Έλλης, Απελευθέρωση Μυτιλήνης, Απελευθέρωση Χίου, Ναυμαχία Λήμνου, Απελευθέρωση Σάμου, Δράση Μοίρας Ιονίου, Αξιωματικοί του Ναυτικού, Θωρηκτό Αβέρωφ
Στρατιά 'Ηπειρου, Κατάληψη Πρέβεζας, Πέντε Πηγαδιών, Η πορεία προς τα Ιωάννινα, Απελευθέρωση Ιωαννίνων, Οι τελευταίες ημέρες του βασιλέως Γεωργίου, Αεροπορία, Γεγονότα πριν το τέλος του Α΄Βαλκανικού
Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος, Η Μάχη της Θεσσαλονίκης, Η Μάχη Κιλκίς, Λαχανά, Η κατάληψη της Δοϊράνης, Απελευθέρωση Σερρών, Δράμας, Δοξάτου, Ξάνθης, Κομοτηνής, Απελευθέρωση Καβάλας, Συνθήκη Βουκουρεστίου
Μετάλλια της Εποχής 1912 και 1913, Εξώφυλλα τετραδίων της Εποχής 1912 και 1913, Ημερήσιος τύπος 1912 και 1913, Αλληλογραφραφία από το μέτωπο, Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄, Ελευθέριος Βενιζέλος, Παύλος Κουντουριώτη
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ (Balkan Wars 1912 . 1913) ανήκει στην Οικογένεια Ποταμιάνου Ε.Κ.Α. (Ηπειρωτική).
Συναποτελείται από συλλογές, που αφορούν την συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, του Μανουσάκη και άλλων.
Η Έρευνα, η Συγγραφή και η Επιμέλεια της ύλης πραγματοποιήθηκαν από την Αργυρή Κ. Μπαξεβάνου, Φιλόλογο και Συγγραφέα.
Υπεύθυνη Σχεδιασμού και Διαχείρισης ιστοσελίδος Ειρήνη Μαρία Β. Ταμπάκη, φοιτήτρια Μηχανικών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών Π.Ε.
Ευγενική υποστήριξη Βασίλειος Α. Ταμπάκης, Δρ. Δασολογίας
Το υλικό στην πρωτογενή του μορφή εκτίθεται στην Ιερά Μονή Ευαγγελισμού, Σκιάθου.